Αδιέξοδο

Διάβασα την ρεαλιστικά απαισιόδοξη (όπως εδώ και τριάντα χρόνια) επιφυλλίδα του Χρ. Γιανναρά με τίτλο ‘Η εκδικητική ψήφος είναι αυτοχειρία’ [Καθημερινή 9/11/2014]. Αφού σύρει τα ‘εξ αμάξης’ στα κόμματα εξουσίας για όσα έπραξαν και στην αντιπολίτευση για όσα δεν θα μπορέσει να πράξει, καταλήγει ως εξής: «H εκδικητική ψήφος αποδείχθηκε εκλογική αυτοχειρία με ασυμμάζευτες επιπτώσεις. Θα είναι τρέλα να επαναληφθεί. Eγκληματική επίσης αφέλεια θα είναι να κατευθυνθεί η ψήφος των απογοητευμένων σε ευκαιριακά κομματικά σχήματα, τυπικά γεννήματα της τηλεοπτικής εμπορίας των εντυπώσεων. Aς ενηλικιωθούμε οι ελλαδίτες ψηφοφόροι. Δεν υπάρχει συνταγή ποια ψήφος είναι η συμφερότερη. Eπίπονη σκέψη, αποδεσμευμένη από συναισθηματική κρίση, φόβος ευθύνης για το ρίσκο, είναι η στάση των ωρίμων».
     Δεν θα είχα βέβαια την απαίτηση ή την προσδοκία να γίνει ο γράφων πιο σαφής στην πρότασή του: άλλωστε, πρακτικά, έχει αποκλείσει τους πάντες από τις επιλογές του. Φοβούμαι όμως ότι όση σκέψη, φόβο και ευθύνη και να βάλει κανείς στο πρόβλημα, δεν πρόκειται να ‘ωριμάσει’ περισσότερο. Τα δεδομένα είναι άκρως δυσάρεστα, για όποιον θέλει να τα βλέπει αντικειμενικά, και οι προοπτικές ζοφερές και υπεράνω ανθρωπίνων λύσεων. Αν θελήσουμε να πάμε σε αρχαιότερες συμβουλές, μπορούμε να θυμηθούμε τον Ψαλμωδό που μας λέει ότι ‘Ἐὰν μὴ Κύριος οἰκοδομήσῃ οἶκον, εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντες· ἐὰν μὴ Κύριος φυλάξῃ πόλιν, εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσων’. Χωρίς να αποποιούμαστε τις δικές μας ευθύνες και να πάψουμε να κάνουμε τα πρέποντα ως άνθρωποι, μήπως πρέπει να σκεφθούμε και λίγο πιο ψηλά; Ας θυμηθούμε κι αυτό που μας έλεγε παλαιότερα σεβάσμιος πρεσβύτης πνευματικός: ‘Η ωραιότερη στιγμή της πίστης είναι όταν εκλείπουν όλες οι ανθρώπινες παρηγοριές’.