Αντικαταστάσεις

Κοντά στις γνωστές (είναι άραγε ακόμη;) γραμματικές ασκήσεις με το όνομα αυτό (χρονικές, εγκλιτικές) τα τελευταία χρόνια έχουμε μάθει και τις κοινοβουλευτικές. Αυτές λειτουργούν μόνο καλοκαίρι, διότι προαπαιτούν να δουλεύει η Βουλή σε τμήματα. Για όσους δεν ξέρουν, εάν πρόκειται να ψηφισθεί ένα νομοσχέδιο και κάποιοι από τους βουλευτές του τμήματος έχουν εκφράσει αντιρρήσεις, τους φωνάζει ο κομματικός ‘τσομπάνης’ και τους λέει κατ’ ιδίαν: «Μήτσο/Κατίνα, έχεις να πας πουθενά για το τριήμερο που μας έρχεται; Γιατί δεν κάνεις ένα διάλειμμα; Ο καιρός προβλέπεται καλός». «Μα, αφεντικό, μετέχω στο τμήμα της Βουλής και μεθαύριο έχουμε ψηφοφορία», λέει ο ευσχήμων βουλευτής. «Μην ανησυχείς», απαντά ο υπεύθυνος, «έχω κανονίσει να σε αντικαταστήσει ο Γιάννης/η Μαρία (από άλλο τμήμα). Πήγαινε να χαρείς λίγο με την οικογένεια». Η προσφορά επαναλαμβάνεται προς όσους χρειάζεται κατά περίπτωση. Ευτυχείς οι συγκεκριμένοι βουλευτές παίρνουν ρεπό το τριήμερο, και το νομοσχέδιο ψηφίζεται χωρίς παρατράγουδα. Αλλάξτε, ψηφίστε, τελειώσατε. Τι πιο απλό;
     Για να προβληματισθούμε λίγο πιο σοβαρά, ας φαντασθούμε ότι πρόκειται να περάσουμε από ένα δικαστήριο. Είμαστε αθώοι, και περιμένουμε αυτό να αποδειχθεί πανηγυρικά. Ο αντίδικός μας ξέρει ότι οι δικαστές θα μας αθωώσουν, αλλά έχει κάποιο μέσον και φροντίζει να αλλάξει τη σύνθεση της έδρας την τελευταία στιγμή με πρόσωπα της δικής του επιλογής. Πόσο περήφανοι θα αισθανόμασταν για την ακεραιότητα της δικαιοσύνης; Και γιατί η μία από τις εξουσίες να λειτουργεί με κανόνες διαφορετικούς από εκείνους της άλλης; Αν μια τέτοια αλλαγή αποτελεί αδίκημα για το δικαστήριο, γιατί είναι νόμιμη και συνήθης ενέργεια στο κοινοβούλιο; (δεν νιώθω άνετα να το γράψω με κεφαλαίο).
     Ο Τσώρτσιλ έλεγε κάποτε ότι το ισχυρότερο επιχείρημα κατά της δημοκρατίας είναι μια πεντάλεπτη συζήτηση με έναν μέσο ψηφοφόρο. Σήμερα στην Ελλάδα  διαθέτουμε πιο σύγχρονες μεθόδους αξιολόγησης του πολιτεύματος: απλώς παρακολουθούμε τη λειτουργία του θερινού τμήματος.