Ένα μάθημα χαμένο

Σαν σήμερα πριν ακριβώς εκατό χρόνια άναψε το φυτίλι του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Σερβοβόσνιος φοιτητής Γκαβρίλο Πρίντσιπ σκότωσε στο Σεράγεβο τον Αρχιδούκα Φερδινάνδο της Αυστροουγγαρίας και τη σύζυγό του Σοφία, πυροδοτώντας μια σύρραξη που θα τελείωνε τέσσερα χρόνια αργότερα αφήνοντας δέκα εκατομμύρια νεκρούς σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και γράφοντας μαύρες σελίδες στην ιστορία, όπως η εκτεταμένη χρήση χημικών όπλων (αζωθυπερίτη) στη μάχη του Υπρ, με τις τραγικές της συνέπειες.
     Θα περίμενε κανείς ότι η ανθρωπότητα θα έβγαινε σοφότερη από μια τέτοια παρατεταμένη σφαγή. Ωστόσο, μόλις είκοσι χρόνια αργότερα η Ευρώπη κατάφερε να καταρρίψει το προηγούμενο ‘ρεκόρ’ της με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μάθημα δεν ‘έπιασε’ ούτε τότε, και οι αποδείξεις υπάρχουν σκόρπιες σε διάφορες γωνιές της γης. Κι όπως διαβάζω σήμερα, η ηγεσία της Σερβίας δεν έλαβε μέρος στις αναμνηστικές εκδηλώσεις, αφού θεωρεί τον Πρίντσιπ ήρωα και του έχει στήσει και άγαλμα. Εκατό χρόνια μετά τον ‘Μεγάλο Πόλεμο’, όπως ονομάσθηκε τότε, κάποιοι φαίνεται να αναζητούν το επόμενο φυτίλι.