Μνήμη του Προφήτη Ηλία σήμερα, και καταγράφω κάποιες σκέψεις που έκανα πρόσφατα.
Όχι σπάνια ακούμε ανθρώπους σε κάθε είδος δύσκολη περίσταση να εύχονται να γίνει ένα θαύμα. Συχνά αυτό που περιμένουμε ως ‘θαύμα’ είναι μια προσωπική απαίτηση για ικανοποίηση μιας επιθυμίας είτε θετικής (να γίνω καλά, να πετύχω στις εξετάσεις, να κερδίσω κάτι) είτε και αρνητικής (να χάσουν κάποιοι άλλοι, να ματαιωθεί μια εκδήλωση που δεν μου αρέσει). Μια τέτοια έννοια ‘θαύματος’ περιορίζει πολύ τον Θεό: τον φέρνει στα μέτρα μας, τον θέλει ως υπηρέτη δικών μας συμφερόντων, άρα… όχι Θεό (με κεφαλαίο Θ). Άλλωστε, τα ίδια αιτήματα δεν θα υπέβαλλε και ο άλλος, αντίπαλος, αντίδικος, συνυποψήφιος; Αυτό που θα ήταν ‘θαύμα’ για μένα δεν θα ήταν ‘δράμα’ για εκείνον;
Στην ιστορία του Προφήτη Ηλία έχουμε ένα κλασικό παράδειγμα ‘συγκριτικής μελέτης’ στη θαυματουργία. Ο Προφήτης αντιμετωπίζει 950 ιερείς των ειδώλων και τους προτείνει να… συναγωνισθούν στο θαύμα. Οι δυο πλευρές κάνουν από μια θυσία. Επικαλούνται διαδοχικά οι μεν τον Βάαλ, ο δε Ηλίας τον αληθινό Θεό. Η απάντηση του ειδώλου: ‘ουκ ην φωνή, ουκ ην ακρόασις’. Η απάντηση του Θεού έρχεται με φωτιά που κατακαίει την θυσία. Ακολουθεί η θανάτωση των ‘προφητών της αισχύνης’ κατά την εντολή του Θεού, και κορυφώνεται με ραγδαία βροχή που τερματίζει την ανομβρία που επί τριάμισι χρόνια μάστιζε τη χώρα.
Πολλές φορές το αίτημά μας για ‘θαύμα’ επιδιώκει κάτι τέτοιες ‘παλαιοδιαθηκικού τύπου’ ενέργειες (ή επιδείξεις) ισχύος, βροντερές, θεαματικές, τιμωρητικές για τους απέναντι, που να καταξιώνουν ακλόνητα τη δική μας θέση. Λησμονούμε βέβαια ότι αν ο Θεός θαυματουργούσε συστηματικά με τέτοιο τρόπο και κατά παραγγελίαν, πολύ σύντομα δεν θα είχε απομείνει κανένας μας…
Σε γενικότερο επίπεδο, όταν ζούμε μέσα σ’ έναν κόσμο θαυμαστό σε κάθε εκδήλωσή του, ‘τι έτι χρείαν έχομεν’ θαυμάτων; Ο κόσμος γύρω μας, που χωρίς πολλή σκέψη τον ονομάζουμε ‘φυσικό’, είναι λιγότερο θαύμα επειδή έχουμε αρχίσει να τον κατανοούμε; Το γεγονός π.χ. ότι μπορούμε να περιγράψουμε με εξισώσεις την κίνηση των πλανητών ή την θέση των άστρων κάνει λιγότερο αξιοθαύμαστη την παρουσία τους στο στερέωμα; Επειδή κάθε μέρα γνωρίζουμε όλο και περισσότερα για τα κύτταρα, τα οργανίδιά τους, τις λειτουργίες τους, τον πολλαπλασιασμό τους, τη διαιώνιση των χαρακτηριστικών τους, παύουν αυτά να αποτελούν ‘θαυμαστά’ αντικείμενα παρατήρησης και μελέτης; Κι ακόμη, η αποκρυπτογράφηση του ανθρωπίνου γονιδιώματος (ένα μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα από κάθε πλευρά) αφαιρεί τίποτε από το μεγάλο μυστήριο της ζωής;
Ας θυμηθούμε και μιαν άλλη εμπειρία του Προφήτη Ηλία. Ενώ κρύβεται από τη μανία του βασιλιά που τον καταδιώκει, ισχυρός άνεμος, σεισμός, φωτιά, όλα περνούν από μπροστά του, και σε κανένα από αυτά τα θορυβώδη και βίαια φαινόμενα δεν βρίσκεται ο Θεός. Και μετά από όλον αυτό τον χαλασμό, ‘φωνή αύρας λεπτής, και εκεί Κύριος’, μας λέγει το ιερό κείμενο. Τελικά θα πρέπει να μάθουμε να αναζητούμε και να βλέπουμε τον Θεό στα μικρά και συνηθισμένα, στην ησυχία, στην αφάνεια. Και τότε θα διαπιστώνουμε σε κάθε στιγμή ότι ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα, διότι τα πάντα είναι ‘καλά λίαν’.
Όχι σπάνια ακούμε ανθρώπους σε κάθε είδος δύσκολη περίσταση να εύχονται να γίνει ένα θαύμα. Συχνά αυτό που περιμένουμε ως ‘θαύμα’ είναι μια προσωπική απαίτηση για ικανοποίηση μιας επιθυμίας είτε θετικής (να γίνω καλά, να πετύχω στις εξετάσεις, να κερδίσω κάτι) είτε και αρνητικής (να χάσουν κάποιοι άλλοι, να ματαιωθεί μια εκδήλωση που δεν μου αρέσει). Μια τέτοια έννοια ‘θαύματος’ περιορίζει πολύ τον Θεό: τον φέρνει στα μέτρα μας, τον θέλει ως υπηρέτη δικών μας συμφερόντων, άρα… όχι Θεό (με κεφαλαίο Θ). Άλλωστε, τα ίδια αιτήματα δεν θα υπέβαλλε και ο άλλος, αντίπαλος, αντίδικος, συνυποψήφιος; Αυτό που θα ήταν ‘θαύμα’ για μένα δεν θα ήταν ‘δράμα’ για εκείνον;
Στην ιστορία του Προφήτη Ηλία έχουμε ένα κλασικό παράδειγμα ‘συγκριτικής μελέτης’ στη θαυματουργία. Ο Προφήτης αντιμετωπίζει 950 ιερείς των ειδώλων και τους προτείνει να… συναγωνισθούν στο θαύμα. Οι δυο πλευρές κάνουν από μια θυσία. Επικαλούνται διαδοχικά οι μεν τον Βάαλ, ο δε Ηλίας τον αληθινό Θεό. Η απάντηση του ειδώλου: ‘ουκ ην φωνή, ουκ ην ακρόασις’. Η απάντηση του Θεού έρχεται με φωτιά που κατακαίει την θυσία. Ακολουθεί η θανάτωση των ‘προφητών της αισχύνης’ κατά την εντολή του Θεού, και κορυφώνεται με ραγδαία βροχή που τερματίζει την ανομβρία που επί τριάμισι χρόνια μάστιζε τη χώρα.
Πολλές φορές το αίτημά μας για ‘θαύμα’ επιδιώκει κάτι τέτοιες ‘παλαιοδιαθηκικού τύπου’ ενέργειες (ή επιδείξεις) ισχύος, βροντερές, θεαματικές, τιμωρητικές για τους απέναντι, που να καταξιώνουν ακλόνητα τη δική μας θέση. Λησμονούμε βέβαια ότι αν ο Θεός θαυματουργούσε συστηματικά με τέτοιο τρόπο και κατά παραγγελίαν, πολύ σύντομα δεν θα είχε απομείνει κανένας μας…
Σε γενικότερο επίπεδο, όταν ζούμε μέσα σ’ έναν κόσμο θαυμαστό σε κάθε εκδήλωσή του, ‘τι έτι χρείαν έχομεν’ θαυμάτων; Ο κόσμος γύρω μας, που χωρίς πολλή σκέψη τον ονομάζουμε ‘φυσικό’, είναι λιγότερο θαύμα επειδή έχουμε αρχίσει να τον κατανοούμε; Το γεγονός π.χ. ότι μπορούμε να περιγράψουμε με εξισώσεις την κίνηση των πλανητών ή την θέση των άστρων κάνει λιγότερο αξιοθαύμαστη την παρουσία τους στο στερέωμα; Επειδή κάθε μέρα γνωρίζουμε όλο και περισσότερα για τα κύτταρα, τα οργανίδιά τους, τις λειτουργίες τους, τον πολλαπλασιασμό τους, τη διαιώνιση των χαρακτηριστικών τους, παύουν αυτά να αποτελούν ‘θαυμαστά’ αντικείμενα παρατήρησης και μελέτης; Κι ακόμη, η αποκρυπτογράφηση του ανθρωπίνου γονιδιώματος (ένα μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα από κάθε πλευρά) αφαιρεί τίποτε από το μεγάλο μυστήριο της ζωής;
Ας θυμηθούμε και μιαν άλλη εμπειρία του Προφήτη Ηλία. Ενώ κρύβεται από τη μανία του βασιλιά που τον καταδιώκει, ισχυρός άνεμος, σεισμός, φωτιά, όλα περνούν από μπροστά του, και σε κανένα από αυτά τα θορυβώδη και βίαια φαινόμενα δεν βρίσκεται ο Θεός. Και μετά από όλον αυτό τον χαλασμό, ‘φωνή αύρας λεπτής, και εκεί Κύριος’, μας λέγει το ιερό κείμενο. Τελικά θα πρέπει να μάθουμε να αναζητούμε και να βλέπουμε τον Θεό στα μικρά και συνηθισμένα, στην ησυχία, στην αφάνεια. Και τότε θα διαπιστώνουμε σε κάθε στιγμή ότι ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα, διότι τα πάντα είναι ‘καλά λίαν’.
Ομορφη κι ¨απαλη¨ προσέγγιση ενός διαρκούς θαυματος, κι ευτυχώς όχι του μοναδικού στις μέρες που ζούμε. Νάχαμε λίγη πίστη μόνο, και θα βλέπαμε πολλά περισσότερα απ όσα μπορεί να μας αποκαλύψει ένα ,έστω ηλεκτρονικό, μικροσκόπιο..
ΑπάντησηΔιαγραφή