Αποσταθεροποίηση

Αφορμή για το παρακάτω (πιο εκτενές από τα συνηθισμένα) κείμενο αποτέλεσε η πρωινή είδηση για ριπές με Καλάσνικοφ εναντίον πολιτικών στόχων στο κέντρο της Αθήνας (είχαν προηγηθεί γκαζάκια και μολότωφ, ευτυχώς όλα χωρίς θύματα). Δεν ξέρω πώς αντέδρασαν άλλοι, εμένα όμως με έβαλε σε σκέψεις.
     Δεν υπήρξα ποτέ κομματικό όργανο, με οποιαδήποτε ιδιότητα. Στην καλύτερη περίπτωση θεωρώ τα κόμματα αναγκαίο κακό για το πολίτευμα. Ας πούμε ότι αποτελούν μια θεσμική προσπάθεια ταξινόμησης διαφορετικών πολιτικών απόψεων, ώστε αντί να έχει κανείς να επιλέξει στις κάλπες ανάμεσα σε Χ εκατομμύρια λύσεις (όσοι και οι ψηφοφόροι), αυτές να περιορίζονται σε έναν αριθμό π.χ. μεταξύ 5 και 20.
     Για να έχει λόγο ύπαρξης ένα κόμμα πρέπει να προτείνει κάτι διαφορετικό από τα άλλα. Αυτό δεν είναι βέβαια κακό, αλλά είναι ανοικτό και σε καταχρήσεις. Έτσι, ο κομματικός εγωισμός συχνά δεν επιτρέπει να δεχθούμε ότι η άλλη πλευρά μπορεί σε κάποια πράγματα να έχει δίκαιο και να βρούμε έτσι κοινό τόπο συζήτησης. Αν η δογματική προσέγγιση λέει π.χ. ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εξ ορισμού κακός ή ότι «εμείς με την παρούσα κυβέρνηση δεν συζητούμε», τότε οι πόρτες είναι a priori κλειστές.
     Μέσα σ’ ένα τέτοιο σκηνικό λειτουργεί το ελληνικό πολιτικό σύστημα τους τελευταίους μήνες, με πρόσθετο καθοριστικό παράγοντα την ‘ανάγκη’ (ας την βάλω σε εισαγωγικά) να κάνουμε ως κράτος όλα όσα δεν κάναμε τα προηγούμενα 30 (και βάλε...) χρόνια. Υπό την πίεση αυτή, η μεν κυβέρνηση επείγεται να δείξει ‘καλό πρόσωπο’ προς τους πιστωτές, έστω και με καταχρηστικές ενέργειες του τύπου ‘κατεπείγουσες πράξεις νομοθετικού περιεχομένου’, η δε αντιπολίτευση, πατώντας ακριβώς πάνω σ’ αυτές τις καταχρηστικές ενέργειες, αντιμάχεται το όλο πρόγραμμα της κυβέρνησης που το θεωρεί έκνομο και αντισυνταγματικό.
     Υπό τις περιστάσεις αυτές, ποιος θα είχε συμφέρον να αποσταθεροποιήσει το σύστημα; Η κυβέρνηση έχει την εύκολη απάντηση ότι «για όλα φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ», ενώ η αξιωματική αντιπολίτευση επικαλείται το ‘δεξιό παρακράτος’. Είναι ενδιαφέρον ότι και οι δυο στις δηλώσεις τους μιλούν για ‘εμφυλιοπολεμικό κλίμα’. Ας θυμηθούμε όμως ότι, με όποια πλευρά κι αν συνταχθεί κανείς στον ιστορικό Εμφύλιο, δεν μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξη και δράση του ξένου παράγοντα (ακριβέστερα, σε πληθυντικό αριθμό). Το κλασικό ερώτημα των αστυνομικών μυθιστορημάτων («Ποιος έχει να ωφεληθεί από το έγκλημα;») θα πρέπει να τεθεί και εδώ, με όση ψυχραιμία επιτρέπουν οι περιστάσεις, και να εξετασθεί με όλες τις υποθέσεις ανοικτές. Η ‘προβοκάτσια’ (καθιερωμένος όρος για την εσκεμμένη δημιουργία καταστάσεων και την πρόκληση τεχνητού πολιτικού κλίματος) δεν είναι άγνωστος μηχανισμός πίεσης σε κανένα χώρο του ιδεολογικού φάσματος. Την ξέρουν πολύ καλά τόσο οι ‘φιλελεύθεροι’ όσο και οι κάθε είδους ‘σοσιαλιστές’, και αποτελεί βασικό στοιχείο προπαγάνδας, που μπορεί να ασκείται είτε με ένα ‘αθώο’ δημοσίευμα στον τύπο είτε με μερικές σφαίρες στα παράθυρα ενός γραφείου. Τι πιο εύκολο για να σπείρεις τη διχόνοια σ’ έναν λαό που την κουβαλάει και στα γονίδιά του;
     Το δυστύχημα είναι ότι σπάνια τέτοιες υποθέσεις ή υποψίες επιδέχονται απόδειξη, κάτι που άνετα συμβαίνει στα μυθιστορήματα έπειτα από 200-τόσες σελίδες. Έτσι, υποκινούμενοι από όποια πλευρά και μη διαβλέποντας την υφέρπουσα σκοπιμότητα (που μπορεί να απέχει αρκετά από το τελικό εκτελεστικό όργανο), οι Έλληνες προτιμούμε να αλληλοτρωγόμαστε αντί να σχηματίζουμε ΕΝΑ σύνολο, ανθεκτικό και δύσπεπτο για τον κάθε επίβουλο. Ως πότε;