Σκάκι και ρουλέτα

Δυο τελείως διαφορετικά παιχνίδια, που προσιδιάζουν σε διαφορετικούς τύπους ανθρώπων. Συλλογιστικό το ένα, με σχεδιασμό, στρατηγική, ικανότητα πρόβλεψης κινήσεων και πρόνοιας για αντίστοιχες αντικινήσεις, αξιοποιεί τόσο τους στρατιώτες όσο και τους αξιωματικούς, τους πύργους και τη βασίλισσα. Παρορμητικό το άλλο, δεν αφήνει περιθώρια πρόβλεψης, τα παίζει όλα στο γύρισμα της μπίλιας, δεν λογαριάζει καν τις πιθανότητες αποτυχίας (που στατιστικά είναι περισσότερες από εκείνες της επιτυχίας). Συντηρητικό θα ονόμαζε κανείς το πρώτο, τυχοδιωκτικό το δεύτερο.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον τρόπο σκέψης και ενέργειας των ανθρώπων. Κάποιοι μελετούν τις κινήσεις τους, προσπαθούν να υπολογίσουν τις ενδεχόμενες συνέπειές τους, δεν βιάζονται, αποφεύγουν τα αδικαιολόγητα ρίσκα. Άλλοι κινούνται ορμέμφυτα, υπό το κράτος των συναισθημάτων της στιγμής, διακινδυνεύοντας να χάσουν πολύ περισσότερα απ’ όσα κατέχουν. Δικαιολογίες πάντα υπάρχουν, και μόνο η τελική έκβαση δικαιώνει ή καταδικάζει τις παράτολμες κινήσεις. Όλοι έχουμε κάποιες στιγμές ενεργήσει με τρόπους που σύντομα μετανιώσαμε. Μπορεί ακόμη να αλλάξαμε γνώμη και για ρίσκα που δεν πήραμε, βλέποντας στη συνέχεια το αποτέλεσμα.

        Παραφράζοντας τον Εκκλησιαστή, θα έλεγε κανείς ότι υπάρχει καιρός για άμυνα και καιρός για επίθεση, καιρός για τόλμη και καιρός για σωφροσύνη. Σοφία είναι η ικανότητα να διακρίνει κανείς τον ‘καιρόν’, και να τον αξιοποιεί ανάλογα. Ωστόσο, μια ακόμη σκέψη: όταν οι απέναντί σου παίζουν σκάκι, μπορείς να μπλοφάρεις με κινήσεις τύπου ρουλέτας ή πόκερ;