Πολύς λόγος για το νέο νομοσχέδιο περί μεταμοσχεύσεων, και κυρίως για το γεγονός ότι, αν δεν έχει δηλώσει εκ των προτέρων αντίθετη επιθυμία (opt out), ο καθένας θεωρείται δυνητικός δότης. Έχω κάποιες δεοντολογικές ενστάσεις για το επιχείρημα που προβάλλεται ότι οφείλουμε να βρούμε πάση θυσία ανταλλακτικά όργανα για κάθε καρδιά, νεφρό, ήπαρ ή πάγκρεας που δυσλειτουργεί ανεπανόρθωτα. Εκεί που αυτό είναι δυνατό με σύμφωνη γνώμη του δότη (π.χ. μητέρα δίνει νεφρό σε γιο) δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αν όμως ακόμη και για την απλούστερη ιατρική πράξη χρειάζεται η συναίνεση του ασθενούς (ούτε τη φωτογραφία του δεν μπορούμε να πάρουμε χωρίς την άδειά του), πώς θα αποφασίσουμε να του αφαιρέσουμε την καρδιά θεωρώντας δεδομένη τη συναίνεσή του; Το γεγονός ότι ο σκοπός είναι καλός δεν αναιρεί τη βασική αρχή της αυτονομίας και αυτοδιάθεσης του αρρώστου. Όπως λέγεται και για πολλά άλλα θέματα στην ιατρική, το τεχνικά εφικτό μιας πράξης δεν αποτελεί αυτόματα και ένδειξη για την εκτέλεσή της.
Ως συμβολή στον προβληματισμό (δεν ισχυρίζομαι ότι έχω δώσει οριστική απάντηση στο ερώτημα) παραθέτω την τελευταία παράγραφο από πρόσφατο άρθρο του Π. Μανδραβέλη (Η σωτήρια αναστροφή, Καθημερινή 2/4/2011), με δική μου υπογράμμιση:
Ως συμβολή στον προβληματισμό (δεν ισχυρίζομαι ότι έχω δώσει οριστική απάντηση στο ερώτημα) παραθέτω την τελευταία παράγραφο από πρόσφατο άρθρο του Π. Μανδραβέλη (Η σωτήρια αναστροφή, Καθημερινή 2/4/2011), με δική μου υπογράμμιση:
‘Τα προβλήματα όμως είναι πολλά και μεγάλα και μπροστά μας. Το κυριότερο είναι η εμπορευματοποίηση του θανάτου. Όταν σε νοσοκομεία γίνονται επεμβάσεις μόνο και μόνο για να αυξηθούν οι προμήθειες των υλικών και οι καισαρικές τομές είναι ο κανόνας γιατί αυξάνουν τον λογαριασμό, ποιος εξασφαλίζει ότι κάποιοι γιατροί δεν θα «πουλήσουν» ακόμη και τον πρόωρο θάνατο; Οι ασφαλιστικές δικλείδες πρέπει να είναι δρακόντειες και ο διάλογος μακρύς και σε βάθος.’
Το νομοσχέδιο περί μεταμοσχεύσεων προβλέπει την ‘’αξιοποίηση ‘’ των οργάνων του ‘’θανόντος’’ με πιστοποιητικό θανάτου που το υπογράφουν ο θεράπων ιατρός ,ένας αναισθησιολόγος και ένας νευρολόγος ή νευροχειρουργός .
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ πιστοποίηση του θανάτου θα βασίζεται στα ‘’κριτήρια’’ του λεγόμενου εγκεφαλικού θανάτου .
Εάν υπάρχει ειδικός στην παρέα ας μας πει πόσες φορές στα τελευταία χρόνια έχουν τροποποιηθεί αυτά τα περιβόητα κριτήρια του εγκεφαλικού θανάτου ; Πόσο σταθερά και ασφαλή είναι ; Και κατά πόσο ποικίλουν στα διάφορα μήκη και πλάτη της υφηλίου ;
Καταλαβαίνετε μέχρι πού μπορεί να φτάσει κανείς χρησιμοποιώντας για μέτρο ένα κομμάτι λάστιχο …
ΦΩΤΗΣ
Καίριες οι επισημάνσεις σας. Ο τίτλος του πόστ τα λέει όλα. Δεν μπορεί να υπάρξει "φιλανθρωπία" ex lege.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυστυχώς δεν υπάρχει καλός σκοπός...
ΑπάντησηΔιαγραφήΠίσω από το σχέδιο νόμου κρύβεται ένας όλεθρος...
Όσο για το ποιοι είναι οι λόγοι που οι Έλληνες δεν γίνονται δωρητές οργάνων, ας αναφέρω μόνον 2:
1) Έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα υγείας (κρατικό τε και ιδιωτικό) ότι θα κρίνει αντικειμενικά εγκεφαλικό θάνατο, θα κάνει όλες της προσπάθειες διάσωσης πριν χαρακτηριστεί δότης κάποιος, ότι δεν θα εξασκήσει εμπόριο, "μαύρο χρήμα" κλπ.
2) Σε έναν κόσμο που θεοποίησε το "πάρε", πως θα βρεθεί διέξοδος για το "πρόσφερε";
Σεβ/τος Μεσογαίας Νικόλαος
ΑπάντησηΔιαγραφή"Oι μεταμοσχεύσεις αποτελούν μοναδικό επίτευγμα της σύγχρονης ιατρικής τεχνολογίας. Χάρις σε αυτές, σήμερα περισσότεροι από ένα εκατομμύριο συνάνθρωποί μας, άλλως καταδικασμένοι σε θάνατο, ζουν μια μακράς διάρκειας και υψηλής ποιότητας ζωή, που μάλιστα τη δανείζονται από άλλους.
Οργανα που δεν μπορούν να συντηρήσουν στη ζωή κάποιους, μπορούν να δώσουν ζωή σε τρίτους. Αρκεί να βρεθεί ο δωρητής.
Η επιτυχία τους πλέον στηρίζεται όχι τόσο στη χειρουργική τεχνική όσο στην ύπαρξη μοσχευμάτων. Δυστυχώς το έλλειμμα αυτών των τελευταίων είναι συχνά πιεστικό και το τίμημά του καθοριστικό για το αν κάποιοι θα συνεχίσουν να ζουν ή όχι.
Ως τώρα οι μεταμοσχεύσεις στηρίχτηκαν στην ιδέα της δωρεάς οργάνων.
Αυτή παρουσιάστηκε ως πράξη ύψιστης εθελοντικής προσφοράς και συναλληλίας. Και πράγματι έτσι είναι. Επειδή όμως είτε η συναλληλία μας είναι περιορισμένη είτε άλλες αδυναμίες του συστήματος και της ζωής μας είναι αυξημένες, η χώρα μας είναι πολύ φτωχή σε δωρητές και συνεπώς σε δότες.
Αυτός είναι ο λόγος που κάποιοι, προφανώς μη σχετικοί με τις λεπτομέρειες των μεταμοσχεύσεων, σκέφτηκαν να επινοήσουν μια συναίνεση που εικάζεται, μεταμορφώνοντας την αγάπη σε χρησιμοθηρία και τον δωρητή σε δεξαμενή οργάνων.
Εξ ορισμού, συναίνεση είναι κάτι που εκφράζεται και όχι κάτι που εικάζεται, μάλιστα από τρίτους. Πώς να το κάνουμε; Είναι άλλο πράγμα το «δίνω κάτι δικό μου» και άλλο το «μου παίρνουν αυτό που μου ανήκει».
Οπου δοκιμάστηκε η εικαζόμενη συναίνεση δεν μπόρεσε να λύσει το πρόβλημα των μοσχευμάτων.
Αντίθετα, η αύξηση της καχυποψίας του κόσμου και η δυσφήμηση των μεταμοσχεύσεων προκάλεσαν πολύ μεγαλύτερη ζημιά απ΄ όση ωφέλεια φαντάστηκαν οι επινοητές της.
Αν οι γιατροί τολμήσουν να εικάσουν τη συναίνεση του νεκρού, τότε θα διαπιστώσουν την έντονη αντίδραση των συγγενών. Καμία εικαζόμενη συναίνεση δεν μπορεί να καταργήσει την υπεύθυνη συγγενική συγκατάθεση.
Δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο ότι ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, που εδώ και περισσότερο από δέκα χρόνια υπεύθυνα διαχειρίζεται το όλο θέμα, κατ΄ επανάληψη και με εναλλασσόμενους εκπροσώπους του μεταμοσχευτικού κόσμου, του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, των εντατικολόγων, του Συνδέσμου Νοσηλευτών Ελλάδας, των συλλόγων μεταμοσχευθέντων, αλλά και το σύνολο των άμεσα εμπλεκομένων στις μεταμοσχεύσεις, εκφράζει την κάθετη αντίθεσή του στις κατά καιρούς προσπάθειες νομοθέτησης της «εικαζόμενης συναίνεσης».
Η «εικαζόμενη συναίνεση» δεν έχει ηθική βάση, δεν έχει λογικό έρεισμα, δεν έχει πρακτικό αποτέλεσμα. Εχει όμως τη δυνατότητα να οδηγήσει τις μεταμοσχεύσεις σε βέβαιη κοινωνική απαξίωση και σε παντελή αποτυχία.
.......
Συναίνεση που εικάζεται δεν είναι συναίνεση".
Ο Σεβασμιώτατος κ. Νικόλαος είναι πρόεδρος της Επιτροπής Βιοηθικής της Εκκλησίας της Ελλάδος και μέλος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ).
Διάβασα χθες το άρθρο του Σεβασμιωτάτου. Παραθέτω και το δικό μου σχόλιο στο ΒΗΜΑ:
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ αναμφισβήτητα ευεργετικός σκοπός της μεταμόσχευσης δεν μπορεί να ‘αγιάσει τα μέσα’ ούτε να παρακάμψει την ιατρική δεοντολογία. Χωρίς τη συναίνεση του αρρώστου δεν μπορώ ούτε τη φωτογραφία του να πάρω, όχι την καρδιά ή τα πνευμόνια του. Η δωρεά είναι δωρεά όταν είναι εκούσια και όχι όταν επιβάλλεται από τον νόμο. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, κατ’ αναλογίαν από κάθε άρρωστο που προσέρχεται σε νοσοκομείο θα έπρεπε υποχρεωτικά να παίρνουμε και μια φιάλη αίμα για να καλύπτουμε τις μεγάλες και καθημερινές ανάγκες για μεταγγίσεις. Ενημέρωση, αυστηρή τήρηση των κανόνων και ορθή ιατρική πρακτική και στο θέμα αυτό είναι η μόνη απάντηση.
Το άρθρο και τα σχόλια βρίσκονται στη σελίδα:
http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=394432