‘Ημάρτομεν, ηνομήσαμεν’

Το 1993 στην Αγγλία, μετά τη δολοφονία του νηπίου James Bulger από δυο ανήλικα παιδιά, διάβασα σε ιατρικό περιοδικό τη γνώμη κάποιου ψυχιάτρου που υποστήριζε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η συστηματική έκθεση των παιδιών σε γραφικές απεικονίσεις βίαιας συμπεριφοράς στα ΜΜΕ, τα βιντεοπαιχνίδια και τα κόμικς τα εξωθεί σε πράξεις βίας. Δεν ξέρω αν κατά τη γνώμη του εν λόγω ψυχιάτρου θα έπρεπε να κάνουμε τυφλές τυχαιοποιημένες μελέτες (και σε πόσα παιδιά) για να ‘αποδείξουμε’ το αυτονόητο, ότι δηλ. ο μιμητισμός και η αντιγραφή ‘προτύπων’ (θετικών ή αρνητικών) καλλιεργούν συμπεριφορές. Αν ισχύει το αντίθετο, τότε τζάμπα ξοδεύονται δισεκατομμύρια σε διαφημίσεις κάθε είδους εμπορικών ειδών, που σκοπό έχουν--τί άλλο;--να μας κάνουν να αλλάξουμε συμπεριφορά.

Έκανα και πάλι τις παραπάνω σκέψεις καθώς άκουσα σήμερα στις ειδήσεις για τη δολοφονία 80χρονου γέροντα στην Κερκίνη Σερρών από δυο ανήλικα κορίτσια, για 10 ευρώ. Όχι όμως μόνο αυτές: η γενική απουσία προτύπων, η oλοκληρωτική έλλειψη αναφοράς σε ηθικό κώδικα ζωής, η περιρρέουσα απαισιόδοξη ατμόσφαιρα με την αέναη ενασχόληση με τα οικονομικά, και βέβαια η προβολή της βίας ως μεθόδου επίλυσης κάθε είδους προβλήματος, δεν μπορεί παρά να οδηγήσουν τουλάχιστον μερικούς ανθρώπους σε πράξεις απονενοημένες, από κάθε άποψη. Αν κηρύσσεται εθνικό πένθος για απώλειες προσωπικοτήτων ή για πολύνεκρες τραγωδίες, πολύ περισσότερο θα έπρεπε να κηρύσσεται για τέτοια γεγονότα που είναι συμπτώματα μιας κοινωνικής-πνευματικής αποσύνθεσης. Για την οποία όλοι φέρουμε μερίδιο ευθύνης.